Droomsessie

Hoe ziet de ideale inclusieve school eruit?

3 uur

schoolteam

hele schooljaar

Voordat je aan de slag gaat met allerlei manieren om je school inclusief te maken, is het belangrijk een sterke visie te vormen als schoolteam. Wat is inclusief onderwijs voor ons? Hoe ziet een inclusieve school er in een ideale wereld uit? Wat hoort er wel of niet bij? Is dat voor ons allemaal hetzelfde? De droomsessie helpt om, met creatieve opdrachten, onderliggende behoeften van het schoolteam naar boven te halen en de juiste discussie op gang te brengen.

Voorbereiding

Plan de droomsessie in wanneer daar voldoende ruimte voor is, in tijd en in ieder hoofd. De sessie duurt 2,5 tot 3 uur (inclusief pauzes).
Verzamel voldoende creatief (knutsel)materiaal, post-its, stiften en grote vellen papier.
Deel het team op in groepjes van 4 personen.
Print de werkbladen (zie downloads) (oefening 1: één per deelnemer, andere oefeningen: één per groepje).

Oefening 1: Persoonlijke motivatie (30 minuten)
Geef elk teamlid 10 minuten om de kaartjes over persoonlijke motivatie (zie downloads) in te vullen. Deel daarna de ervaringen met elkaar binnen je groepje. Schrijf, tijdens het delen, inzichten die je opdoet op post-its (één inzicht per post-it). Cluster de inzichten door vergelijkbare post-its bij elkaar te plakken. Geef elk cluster een naam die de kern samenvat.

Oefening 2: Droomschool vormgeven (45 minuten)
Nu is het tijd voor het vormgeven van jullie droomschool.
Doe allemaal je ogen dicht. Stel je eerst voor dat je van buiten naar de school kijkt. Waar sta je? Wat hoor je om je heen? Hoe ziet het gebouw eruit? Wie zijn er op het schoolplein?
Stel je nu voor dat je door het gebouw naar binnen loopt. Waar kom je dan terecht? Wat zie je, hoor je, voel je, ruik je? Welke ruimtes zijn er, en hoe gaan die in elkaar over? Waar zijn de leerlingen, wat doen zij? Wie is er nog meer?

Doe je ogen weer open en ga met je groepje aan de slag. Breng jullie visies samen tot één droomschool per groepje. Geef het vorm met knutselspullen, tekeningen, lego, etc. Gebruik de vragenkaartjes (zie downloads) om samen belangrijke beslissingen over jullie droomschool te maken.

Tijdens het maken van de school, ontstaat discussie en reflectie. Dit is de meest waardevolle uitkomst van deze sessie. Schrijf de belangrijkste discussiepunten, inzichten en behoeftes die naar boven komen op de paarse reflectievellen (zie downloads).

Pauze (15 minuten)

Oefening 3: Stellingen (45 minuten)
Reflecteer met je groepje op jullie droomschool door de stellingen op de kaartjes (zie downloads) te beantwoorden. Wat als je móét kiezen?

Schrijf opnieuw de belangrijkste discussiepunten, inzichten en behoeftes die naar boven komen op de paarse reflectievellen (zie downloads). Bekijk de reflectievellen daarna kritisch en vul ze verder aan.

Oefening 4: Delen (30 minuten)
Elk groepje presenteert zijn droomschool en reflectie aan de rest van de groep. Er is ruimte voor een korte reactie of vragen. Eén persoon schrijft mee en vangt gezamenlijke inzichten op een groot vel. Deze inzichten vormen de basis voor de visie op inclusief onderwijs van de school.

Zorg voor voldoende pauze, eten en drinken voor het hele schoolteam. Zo’n droomsessie is hard werken!
De woorden ‘dat kan niet’ en ‘dat mag niet’ zijn tijdens deze sessie verboden. We werken aan een droomschool, waar alles mogelijk is.
De uitkomst van de sessie is niet per se het droombeeld, maar de behoeftes, afwegingen en discussies die in het maakproces naar voren komen. Op basis van die behoeftes en afwegingen maken we wel samen een eerste visie op inclusief onderwijs.
Bedenk hoe je het gesprek, de afwegingen, discussies, conclusies en de behoeftes vastlegt. Het is handig om één verantwoordelijke uit je groepje aan te wijzen voor de paarse reflectievellen. Idealiter is er een onafhankelijke (externe) facilitator/notulist per groepje, die doorvraagt, analyseert en inzichten opschrijft.
Bij het vormgeven van de school gaat het er niet om dat het er mooi uitziet, maar juist dat het jullie ideeën duidelijk communiceert. Ook mensen die ‘niet kunnen tekenen/knutselen’ kunnen een droomschool vormgeven.
De stellingen zijn ook te vinden in de tool ‘het gesprek op gang brengen’. Mogelijk komen ze dus bekend voor. Nu is er meer ruimte voor teamleden om met elkaar in discussie te gaan en te bepalen wat voor de school het belangrijkste is.

“Het waren prettige opdrachten en wisselende werkvormen! De stellingen vonden wij soms wat suggestief maar brachten wel het gesprek op gang en de gesprekskaarten waren een mooi hulpmiddel. Het hielp het team om overeenkomsten te vinden in motivatie. Ik merk dat het draagvlak voor inclusief onderwijs groot is bij ons op school. Ik had eerst wat bezwaren tegen zo groot dromen en denken, omdat het dan vaak verder gaat dan inclusief onderwijs, maar collega’s vonden juist veel overeenkomsten in hun droombeelden.” 

- Soile Daniel, teamleiding Montessorischool de Amstel